Bursa’nın Büyükorhan ilçesinde 400 yıldır süregelen kavurma ve güveç geleneği, Tarihi Cuma Pazarı’nda yaşatılmaya devam ediyor. Her cuma günü kurulan bu pazar, Türkiye’nin dört bir yanından gelen ziyaretçileri ağırlıyor. Bilhassa taze kesilmiş etlerden hazırlanan güveç ve kavurma ile ün kazanmış cuma pazarının bir rivayete nazaran dualı olduğunu bilenler, cuma günü pişirilen etlerin öbür günlerden daha lezzetli olduğunu tez ediyor. Cuma pazarı, bölgedeki hayvancılığı yine canlandırmayı hedefliyor.
Bursa’nın Büyükorhan ilçesinde 400 yıldır her cuma kurulan et pazarında kasapların sac üzerinde yüksek ateşte pişirdiği kavurmalar büyük istek görüyor. Pazarın manevi atmosferi de hayli güçlü. Rivayetlere nazaran, her cuma burada bir Allah dostunun bulunduğu söyleniyor ve ziyaretçiler, burada yedikleri etin lezzetini diğer hiçbir yerde bulamadıklarını lisana getiriyor. O denli ki cuma günü yedikleri etin lezzetini başka günler alamadıklarını argüman edenler bile var. İlçe merkezine 2 kilometre uzaklıktaki bir merada kurulu hayvan pazarı ile yan yana hizmet veren tarihi cuma pazarına Türkiye’nin dört bir yanından beşerler dualı etlerden yemeğe geliyor.
Pazarın kasaplarından 92 yaşındaki Niyazi Narı, 75 yıldır pazarda kasaplık yaptığını tarihi pazarın 400 yıl evvel birinci defa Osman Dede isminde bir Allah dostu tarafından kurulduğunu ve o günden bu yana da yalnızca cuma günleri hizmet verdiğini söyledi.
74 yaşındaki Ali Özkan ise tarihi pazarın Osmanlı Devleti’nden miras olduğunu belirterek, “Burayı kurarken 7 tane ermiş 40 tane derviş bir ortaya gelmiş ve burada bu teşkilatı kurmuşlar ve hayvan almaya gelenlerin de eti burada yemelerini istemişler. O vakitler burada her türlü yiyecek içecek, küçükbaş büyükbaş hayvan her türlü eşya ve kıyafet satılıyormuş. Etraf vilayetlerden buraya yürüyerek at üzerinde gelen tacirler eserlerini satarmış. Şimdilerde yalnızca cuma günleri kurulan bu pazar o günlerden bize miras. Artık bu etin lezzetinin sırrı o vakit bu pazarı kurmak için bir ortaya gelen erenlerin duasında saklı” diye konuştu.
Yüz yıllık toprak kaselerde güveç
100 yıllık toprak kaselerde 400 yıl öncesinin tanımıyla güveç pişiren kasap Mesut İlhan, 400 yılık geçmişi olan pazarın birinci defa “Osman Dede” isminde evliya bir zat tarafından yalnızca cuma günleri kurulduğunu tabir ederek, “Ben güveç için perşembe gününden gelip güveçleri hazırlıyorum, fırına koyuyorum, 12 saat fırında kalıyor, cuma sabahı tekrar geliyorum. Çıkarıp fırından kemik suyunu ve baharatını atıp tekrar fırına veriyorum. Ben 3. nesilim burada. Kaseler dedemden kalma, 100 yıllık geçmişleri var her birinin. Güveci iki çeşit yapıyoruz erkeç (keçi) ve dana güveci farklı başka yapıyoruz. Yalova, Ankara, Çanakkale, İstanbul, Bursa, Kütahya her yerden yemek yemeğe beşerler geliyor. Burada o evliya zatın duası var, burada huzurlu olursunuz. Burada yediğiniz yemeğin lezzetini öbür yerde bulamazsınız. Güveç 400 yıldır birebir tarifle yapılıyor. Lezzeti de iç yağlardan geliyor. Böbrek yağlarını eti koyduktan sonra onun üzerine koyuyoruz. Kendi yağında 12 saatte pişiyor. Daha sonra kemik iliği suyu ile suyunu tamamlıyoruz. Lezzetin sırrı bu ve organik dağlarda beslediğimiz hayvanlarımız” dedi.
Sadece cuma günleri hizmet veren pazarın ünü Türkiye sonlarını aşınca eski tahıl hanını yenileyerek tarihi pazarı tüm dünyaya tanıtmak için kolları sıvayan Büyükorhan Belediye Başkanı Kamil Turhan ise pazarın 700 yıllık ve Osmanlı Devleti’nden kalma olduğunu belirterek, “Et tutkunlarını, et severleri 700 yıl evvel burada et nasıl pişiriliyorsa şu anda birebir devrin kaidelerine geri götürüyoruz. Birebir devrin lezzetini devam ettiriyoruz. Bizim yalnızca Bursa’dan değil Marmara Bölgesi’nin değişik yerlerinden hatta Antalya’ya varana kadar yöremizin etlerinin lezzetini tatmaya gelenler var. Bizim burayı daha da güzelleştirmek ismine belediye olarak projeler geliştiriyoruz. İnşallah alanı genişletip bölgeye bir de termal tesis kuracağız. Su sporlarının yapıldığı alanlar oluşturacağız. Canlı hayvan pazarımızı daha çağdaş hale getirip yalnızca Marmara’ya değil tüm Türkiye’ye hatta Türkiye dışına hizmet edecek hale getirmek istiyoruz. Buranın eti dualı Osmanlı periyodunda merhum Osman Dede tarafından kurulan bir pazar rahmeti ve lezzeti oradan geliyor. Burada cuma harici et yediğiniz vakit cuma günkü lezzeti bulamazsınız. Tüm Türkiye’yi et severleri burada dualı et yemeye bekliyoruz” diye konuştu. – BURSA