Adana’da bulunan Sabancı Merkez Mescidi’nde ‘Alın Teri Mukaddestir’ başlıklı hutbeyi okuyan Diyanet İşleri Bakanı Ali Erbaş, İslam’ın, kişinin Allah’ın buyruklarına, yasaklarına riayet ederek kendisinin, ailesinin rızkını helal ve yasal yollardan temin etmesini, kimseye yük olmadan çalışmasını ibadet olarak değerlendirdiğini belirtti.
İslam’ın el emeğini ve alın terini kutsal kabul ettiğini söyleyen Erbaş, dinin tembelliği, miskinliği, dilenmeyi, vakti ve hayatı israf etmeyi ise yasakladığını söz etti.
“ALLAH’IN HARAM KILDIĞI ŞEYLERİN ALINIP SATILMASI CAİZ DEĞİLDİR”
Cenabıhakk’ın dünya ve ahiret huzurunu elde etmek için helal işte çalışmayı emrettiğini belirten Erbaş, şöyle konuştu:
Dinimiz, çıkarın helal olması kadar, kar yollarının legal olmasına da değer vermektedir. Bu sebeple çalışmanın, iş yeri açmanın, çıkar elde etmenin kuralları ve adabı vardır. Allah’ın haram kıldığı şeylerin alınıp satılması caiz ve legal değildir.
Dolayısıyla Müslüman, akıl ve iradeyi yok eden, kazaların yaşanmasına, cinayetlerin işlenmesine sebep olan alkolü üretemez, alamaz, satamaz, kullanamaz ve kullanılmasına aracılık yapamaz, katkıda bulunamaz. Yuvaları dağıtan, toplumsal hayatta kapanmaz yaralar açan kumarı oynayamaz, oynatamaz ve oynanmasına imkan sağlayamaz. Hepsi haramdır.
Malın ve ömrün rahmetini götüren, emeğin ve alın terinin düşmanı olan faizi alamaz, veremez, ona aracılık olamaz, haramdır. Toplumsal barışı bozan karaborsacılık, tefecilik ve stokçuluk üzere haramları işleyemez, bunlardan çıkar elde edemez, helal değildir.
“İŞÇİ, ÇALIŞMA SAATLERİNE RİAYET ETMELİDİR”
Erbaş, İslam’a nazaran emekçi olmanın da birtakım sorumluluklarının olduğunu söz ederek, emekçinin rızkını temin ettiği iş yerini ve orada bulunan materyalleri emanet olarak bilmesi, onlara asla ziyan vermemesi gerektiğini vurguladı.
İşçinin iş yerindeki hiçbir eşyayı şahsi muhtaçlıkları için kullanmaması ve özel bilgileri diğerleriyle paylaşmaması gerektiğini belirten Erbaş şunları söyledi:
İşçi, çalışma saatlerine riayet etmeli, işini aksatmamalıdır. Bir arada çalıştığı arkadaşlarına karşı saygılı olmalı, onların haklarını kendi hakkı üzere gözetmeli, onlara ziyan verecek davranışlardan şiddetle kaçınmalıdır. Şuurlu, şuurlu, niyetli emekçi kardeşlerimiz bu hakikatleri İslam’ın birer ölçüsü olan birbirlerine hatırlatmalıdır.
“İŞVEREN, ÇALIŞANA HAKKINI TAM VE VAKTİNDE VERMEKLE YÜKÜMLÜDÜR”
Erbaş, İslam’ın patrona de birçok görev yüklediğini vurgulayarak, şöyle devam etti:
İşveren, Peygamber Efendimizin, ‘Çalışana fiyatını, teri kurumadan verin’ ihtarını dikkate alarak emekçiye hakkını tam ve vaktinde vermekle yükümlüdür. Hasebiyle patron, ucuz iş gücü ismine, emekçiyi ağır koşullarda, az bir fiyatla çalıştıramaz, onu toplumsal haklarından yoksun bırakamaz.
İşveren, tıpkı vakitte çalışanın insani muhtaçlık ve haklarını kullanmasını sağlamakla sorumludur. Bu sebepledir ki patron, Cenabıhakk’ın, ‘Namaz, müminler için vakitleri belirlenmiş farz bir ibadettir’ ayeti apaçık ortadayken, emekçinin, beş vakit namaz ve Cuma namazını vaktinde eda etmesine, oruç tutmasına, Allah’ın buyruğu, müminin süsü olan tesettürü kuşanmasına mani olamaz.
İş yerlerinde bu tıp ibadetlerini, Allah’ın buyruklarını yerine getiren kardeşlerimize pürüz olan kimi iş yerleri ve patronlarla ilgili duyumlar alıyoruz. Buna hakkı yoktur. Ayrıyeten patron, personelin dinlenme saatlerini, haftalık yahut yıllık müsaadelerini kullanmasını da kısıtlayamaz.
İşveren, Şanlı Rabbimizin, ‘Heva ve hevesinize kapılıp adaletten sapmayın’ buyruğuna uyarak emekçinin, hak ve hukukunu da korumakla mükelleftir. Bu nedenledir ki emekçiye, sistematik bir baskı uygulayamaz. Onun, onur ve iffetini, gurur ve haysiyetini zedeleyecek kelam, tavır ve davranışlarda bulunamaz. Onu, haksız formda işten çıkaramaz, ailesini ve çocuklarını mağdur edemez.
“İBADETLERİMİZ, HAKKA HUKUKA RİAYET EDİŞİMİZ OLACAK”
Erbaş, patronun iş yerinin güvenliğinin sağlanmasından, çalışanın sağlıklı iş ortamında çalışmasından da mesul olduğunu belirterek, hiçbir çalışanın canının tehlikeye gireceği, akıl, vücut ve ruh sıhhatinin bozulacağı bir işte istihdam edilemeyeceğini söz ederek şunları kaydetti:
Nitekim Peygamber Efendimizin uyarısı çok açıktır, ‘Kim insanlara ziyan verirse Allah da ona ziyan verir. Kim insanlara zorluk çıkarırsa, Allah da ona zorluk çıkarır.’ Allah katında personel ya da patron olmanın kendi ortalarında bir üstünlüğü yoktur. Üstünlük, takvadadır.
Allah’ın buyruklarını kim en hoş formda yerine getirirse, yasaklarından kim titizlikle kaçınırsa Allah katında en üstün olan odur. Onun buyruklarını yerine getirmek, yasaklarından kaçınmaktır. Öyleyse, Rabbimizin isteğini, adaleti, hakkaniyeti, dürüstlüğü ve gönül kazanmayı tüm çıkarların üstünde görelim. Öteki karlar gelip geçidir fakat bunlar kalıcıdır. Yanımızda bunları getireceğiz. İbadetlerimiz, hakka, hukuka riayet edişimiz olacak.
Unutmayalım ki, huzur ve memnunluk, yalnızca tüketmek ve biriktirmekte değil, paylaşmakta ve kanaat göstermektedir. Bunun için Kur’an-ı Kerim’de 250 kadar ayette insanların birbirleriyle paylaşması, dayanışması, yardımlaşması bizlere hatırlatılmaktadır.
Hutbemi Sevgili Peygamberimizin şu hadisiyle bitiriyorum, ‘Hiç kimse Allah’ın kendisine takdir ettiği rızkı er ya da geç elde etmeden ölmeyecektir. Öyleyse Allah’tan hakkıyla sakının ve rızkınızı hoş yollardan isteyin. Helal olanı alın. Haramdan kaçının.
Erbaş, hutbeyi okumasının akabinde dua etti, cuma namazını kıldırdı.
