1) ÇANAKKALE SAVAŞLARI’NDA DÜŞMANIN TELGRAF YAZIŞMALARI ELE GEÇİRİLMİŞ
ÇANAKKALE Savaşları sırasında Mustafa Kemal Atatürk’ün kendi el yazısıyla yazdığı buyrukta düşmanın telgraf konuşmalarının ele geçirildiği ortaya çıktı. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, “Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Çanakkale’de vermiş olduğu buyruklarla aslında ne kadar büyük değerli işlerin görüldüğü, düşmana nasıl karşı konulduğu, herkesin misyonunu çok âlâ yaptığı, Türk askerinin çok uyanık, akıllı ve fedakar olduğu bir sefer daha ortaya çıkıyor” dedi.
Çanakkale Kara Savaşları’nda aldığı inisiyatiflerle savaşın mukadderatını değiştiren Mustafa Kemal Atatürk’ün kendi el yazısıyla yazdığı buyrukta düşman askerlerinin telgraf konuşmalarının ele geçirildiği ortaya çıktı. Mustafa Kemal Atatürk’ün kendi el yazısıyla kaleme aldığı buyrukta, “Karşımızdaki düşman kumandanının, telsizle ‘Buraya yardım gemileri gönderiniz’ biçiminde müracaatta bulunduğu, müstahkem mevkiden ele geçirilen telsiz iletisinden anlaşılmıştır. Sonuç olarak, karşımızda bir alay, yani dört tabur asker bulunmaktadır. Düşmanın destek birlikleri almasına fırsat vermeden taarruz (saldırı) harekatına devam ediniz ve düşmanı bulunduğu mevzilerden çıkarınız. Bunun için daha evvelki emrimde belirttiğim biçimde, 125. Alay’ın bir taburunu 27. Alay’a gönderecek ve kalan kuvvetle 14. Alay’ın yedek birliğini oluşturacaktır. Gerek 14. gerekse 27. Alay ile sol kanadımızdaki öteki birlikler, çabucak alayın gerideki yedek kuvvetlerini de yanlarına alarak düşmana süratli ve kesin bir darbe indirmek üzere çabucak ileri harekete geçiniz. 15. Alay, cephe sınırının gerisine çekilmiştir. 13. Alay da harekete hazırdır. Bütün topçu birlikleri, piyademizin ileri harekatını takip ederek onları koruyacaktır” tabirleri yer alıyor.
‘İSTİHBARAT ÇALIŞMALARINDA ÇOK YETERLİ OLDUĞU ORTAYA ÇIKMIŞ OLDU’
Çanakkale Kara Savaşları’nın başlangıcının 110’uncu yıl dönümü olduğunu hatırlatan İsmail Kaşdemir, “Gün geçtikçe Çanakkale’deki o büyük kahramanlıklar, zaferlerin ayrıntıları ortaya çıkmaya devam ediyor. Buradaki o büyük kahramanlığı, fedakarlığı, büyük muvaffakiyetlerin ayrıntılarını gün yüzüne çıkarmaya devam edeceğiz. Yapılan son çalışmalarda, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Çanakkale’de vermiş olduğu buyruklarla aslında ne kadar büyük kıymetli işlerin görüldüğü, düşmana nasıl karşı konulduğu, herkesin misyonunu çok düzgün yaptığı, Türk askerinin çok uyanık, akıllı ve fedakar olduğu bir defa daha ortaya çıkıyor. Mustafa Kemal’in Çanakkale Cephesi’ndeyken verdiği emirlerde aslında bir istihbarat alındığı ve bu husustaki çalışmalarda çok yeterli olduğu ortaya çıkmış oldu. Zira savaşta yalnızca savaşmak yetmez, cephe gerisinin de destek edilmesi gerekir. Burada hem istihbarat manasında hem lojistik manasında hem de sevk ve yönetim manasında her şey hoş olmalı ki savaşta muvaffakiyet gelsin. Çanakkale tam da bu türlü bir yer. Hem Mehmetçik savaşmayı bilmiş hem kumandanlar sevk ve yönetim etmeyi bilmiş ve cephe gerisinden de aslında çok yeterli istihbarat alınmış” dedi.
EMİRLER HEM KİTAP HALİNE GETİRİLDİ HEM DE DİJİTAL ORTAMA AKTARILDI
Savaş sırasında düşmanın telgraflarının ele geçirildiğine dikkati çeken Kaşdemir, “Bu telgrafta, verilen bilgilere nazaran de tekrar tahkimat yapılmış, önlem alınmış. Bu da aslında Türk askerinin her mevzuda çok başarılı olduğunu bir sefer daha ortaya koyuyor. Buradaki tüm buyrukları arşivden alarak bir çalışma içerisine koyulduk. Bu buyrukları hem kitap haline getirdik hem de dijital ortama aktardık. Çanakkale Tarihi Alan Başkanlığı’mızın web sayfasına girenler, bu buyrukları, Mustafa Kemal Atatürk’ün ve başka kumandanların Çanakkale’yi geçilmez yapan, Çanakkale Zaferi’ni getiren o buyrukları görme imkana sahip olacaklar. Bu sayede ne kadar büyük bir muvaffakiyete imza atıldığını daha düzgün anlamış olacaklar. Çanakkale’yi çalışanlar için de çok değerli bir kaynak da ortaya çıkmış oldu. Tarihi Alan Başkanlığı olarak 110 yıl sonra da olsa buradaki Çanakkale ile alakalı bilinmeyenleri bilinir hale getirmek, buradaki her türlü teferruatı ve ayrıntısı ziyaretçilerimizin ve araştırmacılarımızın hizmetine sunmak üzere bir çalışma içerisinde olacağız. Zira Çanakkale, Türk milleti için sahiden çok kıymetli bir muvaffakiyet, bir dönüm noktası” diye konuştu.