Ukraynalılar, İstanbul’da Rusya ile Ukrayna ortasında yapılacak barış müzakerelerinde mesken sahibi Türkiye’nin arabulucu rolüne güveniyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 11 Mayıs’ta, 3 yıl evvel kesilen direkt müzakerelerin ön şartsız olarak 15 Mayıs’ta İstanbul’da yine başlatılması teklifini gündeme getirerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan mesken sahipliği yapmasını talep etti.
Erdoğan da Türkiye’nin Ukrayna ile Rusya ortasındaki savaşın adil ve kalıcı barışla neticelenmesi için müzakerelere konut sahipliğini yapmaya hazır olduğunu belirtti.
Ukrayna idaresi buna olumlu cevap verirken, milletlerarası toplumda gözler, yarın Türkiye’nin mesken sahipliğinde İstanbul’da yapılacak barış görüşmelerine çevrildi.
Ukraynalılar, AA muhabirine, müzakerelerle ilgili beklentilerini anlattı ve Türkiye’nin problemin tahliline yönelik teşebbüslerini kıymetlendirdi.
“Türkiye arabulucu olarak hiç elbet muteber bir ülke”
Putin’in telaffuzlarını eleştiren Sergey (61), Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i desteklediğini, süreci ondan daha âlâ yönetecek birisi olmadığına inandığını söyledi.
Savaşın çok uzun vakit evvel bitmesi gerektiğini lisana getiren Sergey, “Ancak her gün bunu sona erdirmek için bir talih olabilir. Gecikmemeliler, zira aksi takdirde müzakere olmaz.” dedi.
Sergey, ateşkes ihtimaline ait, “(Putin) bunu isteyebilir. Lakin nasıl bir ateşkesten bahsediyoruz? 3 gün mü yoksa bir ay mı?” diye konuştu.
Türkiye’nin süreçteki rolünü de kıymetlendiren Sergey, “Türkiye arabulucu olarak hiç elbet emniyetli bir ülke.” tabirini kullandı.
Sergey, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üstlendiği sorumluluk konusunda “samimi” olduğuna da işaret ederek, “(Erdoğan) şu anda Ukrayna’nın müttefiki olarak görülebilir. Arabuluculuk rolünü ciddiye alıyor. Şahsen benim Erdoğan’a karşı olumsuz hislerim yok.” formunda konuştu.
“Bu savaşın bitirilmesine yardımcı olabilecek herkese inanmak istiyorum”
Ukrayna’nın Sumi bölgesinde yaşayan Iryna Naumenko (23) ise barış müzakerelerine temkinli yaklaştı.
Sınıra yaklaşık 7 kilometre uzaklıkta yaşayan büyükannesiyle telefonda konuşurken kovanların düştüğünü duyduğunu anlatan Naumenko, “Ateşkes olsa bile, Putin’in bunları tekrar etmeyeceğine inanmıyorum.” dedi.
Putin’in görüşmelere katılmayacağını düşündüğünü söyleyen Naumenko, Zelenskiy’nin ise görüşmelere giderek Ukrayna’nın faydasına bir sonuçla döneceğini umduğunu vurguladı.
Ukrayna’ya memleketler arası takviye konusunda Avrupa ülkelerinin rolünün “çok büyük” olduğuna işaret eden Naumenko, “Avrupa’nın dayanağı olmasaydı Ukrayna şu anda olduğu yerde olmazdı.” diye konuştu.
Naumenko, Türkiye’nin barış görüşmelerindeki rolüne ait şunları söyledi:
“Bu savaşın bitirilmesine yardımcı olabilecek herkese inanmak istiyorum. Bu nedenle biz, Ukrayna’ya yardım ettiklerini ve bizi bu sıkıntı vaktimizde yalnız bırakmadıklarını gösteren ülkelere ve bireylere güveniyoruz.”
Ukrayna’nın çok uzun müddettir savaş halinde olduğunu hatırlatan Naumenko, halkın “toprak” da dahil olmak üzere ödün vermeye hazır olduğunu savundu.
İstanbul müzakereleri “umut verici”
2022’de çatışmada yaralanan Dmytro Ovchinnikov, Avrupalı başkanların ziyaretinden mutlu olduğunu söyleyerek, “Avrupa ülkelerinin, sorunun ciddiyetini nihayet anlamaya başlaması hoş bir şey.” sözünü kullandı.
Ovchinnikov, İstanbul’da gerçekleşecek müzakereler konusunda “umutlu” olduğunu lisana getirdi. Ovchinnikov, arabulucu olarak Türkiye’ye güvenip güvenmediği sorusuna, “Neden olmasın? Nihayetinde en kıymetlisi, görüşmelerin nerede olduğu değil, orada ele alınanlar.” cevabını verdi.
Orduda da misyon almış Aleksander Stasyuk (61), Putin’in “asla” pes etmeyeceğini düşündüğüne dikkati çekerek, “(Savaş) çok uzun vakit evvel bitmeliydi.” halinde konuştu.
“Batılı ülkeler Rusya’nın taarruzlarından korkuyor”
Ukraynalı asker Valentin Savchenko (28), barış müzakerelerinin akabinde ateşkes sağlanıp sağlanamayacağı konusunda net bir yorum yapılamayacağını söyleyerek, kararı verecek kişinin Putin değil, “ona talimat verenler” olduğu yorumunu yaptı.
Savchenko, Türkiye’nin arabuluculuğuna inandığını belirtti.
“Açık konuşmak gerekirse, (Batı) bunu zorlamadan, yaptırımları düzgünce uygulayarak, Rusya ile oyun oynamadan, olağan formda halledebilirdi. Uzun vakit evvel baskı kurabilirlerdi ve her şey çoktan çözülürdü.” diyen Savchenko, Batılı ülkelerin “Rusya’nın kendilerine de saldırmasından korktuklarının” altını çizdi.
Savchenko, “Gerçekten isteselerdi, baskı kurarlardı ve işe faydaydı.” dedi.
“Ukrayna’ya yardım yapılmadığı takdirde gelecekten ya da barıştan kelam edilemez”
Yuri Lemesh (41) de artık savaşın sona erme vaktinin geldiğini lakin bunun gerçekleşip gerçekleşmeyeceği konusunda kuşkularının olduğunu kaydetti.
Avrupalı önderlerin müzakereler kapsamında Türkiye’ye gelişinin ateşkesin sağlanması konusunda işe yarayabileceğine değinen Lemesh, “Bence Ukrayna’ya yardım yapılmadığı takdirde gelecekten ya da barıştan kelam etmenin hiç manası yok. Tahminen ateşkese varılır lakin daha sonra ne üzere koşullar olacak? Her şey kaidelere bağlı.” dedi.
Lemesh, muhtemel en düzgün sonucun tüm topraklarının Ukrayna’ya geri verilmesi olduğunu vurguladı.
Her savaşın müzakerelerle bittiğine dikkati çeken Lemesh, “Bu sefer de farklı olmayacak. Bilhassa bizim vaktimizde, net bir kazanan ya da kaybeden olmaz.” diye konuştu.