Türkiye’deki sarsıntılardan esinlenen Bitlis Ahmet Eren Bilim ve Sanat Merkezi (BİLSEM) öğrencileri, enkaz altında kalanlara en kısa müddette ulaşılması için tasarladıkları “hayatta kalma takviye bilekliği” ile İstanbul’da yapılacak TEKNOFEST’te müsabakaya hazırlanıyor.
Ülkenin sarsıntı gerçeğinden yola çıkan ve son yıllarda yaşanan sarsıntılardan etkilenen 6 öğrenci, yıkılan binaların enkazında kalanların yerini, pozisyonunu ve yaşayıp yaşamadıklarını süratlice tespit edebilmek için “Hayatta Kalma Dayanak Bilekliği Projesi”ni geliştirmeye karar verdi.
Proje danışmanı ve Bilişim Teknolojileri Öğretmeni Volkan Kaya’nın rehberliğinde çalışma yürüten öğrenciler, 3 aylık çalışmayla şahısların bileğine gelecek halde içinde nabız, oksijen ölçümü yapan, GPS ve sarsıntı sensörü bulunan saate benzeri bileklik tasarladı.
Yüksek şiddette sarsıntı algıladığında devreye giren, içindeki sensörlerle ölçüm yapabilen bilekliğin, entegre edilmesi halinde sarsıntılarda enkazda kalanların pozisyonunu ve hayat belirtilerini radyo frekansı üzerinden acil durum gruplarına iletebilme özelliği bulunuyor.
Arama kurtarma takımlarına kolaylık sağlaması emeliyle tasarlanan bu projeyle, afet sonrası internet olmadığında dahi bileklik sayesinde enkaz altında kalan ve hayatta olan bireylere süratlice ulaşılmasının sağlanması hedefleniyor.
Hazırladıkları projeyle bu yıl TEKNOFEST’in ikinci durağı olan İstanbul etabına başvuran öğrenciler, ödül alarak projelerini geliştirmek istiyor.
“Kişinin hayatta kalma mümkünlüğünü artırıyor”
Projede yer alan öğrencilerden Tanju Ömer Coşkun Özer, AA muhabirine, ülkede son yıllarda zelzelelerin arttığını söyledi.
Bu sarsıntılardan etkilenerek projeyi yapmaya karar verdiklerini anlatan Özer, ” Kahramanmaraş’ta 2023’te, geçen ay da İstanbul zelzelesini yaşadık. Zelzelelerin artma riskinden ötürü projeyi yapmaya karar verdik. Projemiz bir saat. Bunu ömür bilekliği olarak tanımlayabiliriz. Bu saatimiz enkaz altında kalan kişinin nabzını, bulunduğu yerin enlemini ve boylamını AFAD’a ve başka acil yardım gruplarına gönderebilecek. Bu da kişinin hayatta kalma mümkünlüğünü artırıyor.” diye konuştu.
Öğrencilerden Esila Oğuz da sarsıntılardan esinlenerek enkaz altında kalanlara kısa müddette ulaşılabilmesini sağlamak için proje yaptıklarını belirtti.
Oğuz, “Kahramanmaraş sarsıntılarında enkaz altında kaç kişinin olduğunu, durumlarını bilmiyorduk. Bu nedenle tahminen kurtarılabilecek birçok hayatı kurtaramadık. Enkaz altında kalan insanların yerlerinin çabucak tespit edilerek kurtarılmalarını ve kayıpların azaltılmasını sağlamak için projeyi yaptık.” dedi.
“Projemiz canları kurtarmaya yönelik”
Öğrencilere danışmanlık yapan Kaya ise Türkiye’nin sarsıntı jenerasyonunda yer aldığını, geçen ay İstanbul’da 6,2 büyüklüğünde zelzelenin meydana geldiğini hatırlattı.
Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen öğrencilerin projeyi yaptığını tabir eden Kaya, şöyle konuştu:
“BİLSEM olarak burada gerçek ömür sorunlarına yönelik projeler üretiyoruz. Sarsıntıdan etkilenen öğrencilerimizden geçen yıl bir küme oluşturarak bir proje geliştirmeye karar verdik. Hazırladığımız projemiz TEKNOFEST’te desteklenmeye layık görüldü. Bu yıl projemizi geliştirerek tekrar TEKNOFEST’e başvurduk. Sarsıntı sonrası enkaz altında canlarımız kalıyor. Projemiz bu canlarımızı kurtarmaya, onların yerlerini ve pozisyonlarını tespit etmeye yönelik. Tasarlanan bileklikte GPS, kişinin ömür belirtisinin algılanması için nabız ve oksijen, sarsıntının da algılanabilmesi için gyro sensörü bulunuyor. Şiddetli sarsıntı algılandığında kişinin hem ömür belirtisi ve nabzı hem de pozisyon bilgisi acil durum gruplarına gönderilebiliyor.”
Projenin internet tabanlı çalışmadığını, enkaz altındaki şahısların pozisyon bilgisinin radyo frekanslarıyla iletildiğini vurgulayan Kaya, şu bilgileri verdi:
“Özellikle büyük zelzelelerde bağlantı sorunu yaşandığı için bilgilerin direkt AFAD’a iletebilmesi için ‘Hayatta Kalma Takviye Bilekliği Projesi’ni yaptık. Bileklikteki hassas pozisyon ayarı şiddetli sarsıntı algıladığında kişinin ömür belirtisini ve pozisyon bilgisini gönderiyor. Bu sayede enkaz altındaki bireylerin hem nerede olduklarını hem de yaşayıp yaşamadıklarını öğrenebiliyoruz. Öğrencilerimizin tasarladığı saat kadranındaki ekrana bağlı nabız ve oksijen sensörleri var. Bundan kişinin nabzını alabiliyoruz. Kordonun içindeki GPS’imiz ve sarsıntı sensöründen aldığımız dataları iletebiliyoruz. Zelzelelerde en kıymetli durum uyumdur. Projemiz acil durum takımlarına dayanak olunması hedefiyle tasarlanmıştır.”