CHP Bursa Milletvekili, Tarım, Orman ve Köyişleri Kurulu Üyesi Orhan Sarıbal, taşıtlarda olduğu üzere zarurî tarım sigortasının hayata geçirilmesi gerektiğini belirterek, böylelikle çiftçiyi garanti altına alacak 2 trilyon lira üzere bir kaynak oluşturulacağını söyledi.
Kestel Ziraat Odasını ziyaret eden Sarıbal, Oda Lideri Eyüp Kılıç, yönetim kurulu üyeleri ve çiftçilerle görüştü, zirai dona ait yaşanan meseleleri dinledi.
Ülkenin birçok yerinde bilhassa meyveleri önemli manada etkileyen zirai don hadisesinin Bursa’da da büyük ziyana yol açtığını belirten Sarıbal, şeftali, armut, kiraz ve siyah incir üzere birçok eserde kayıp olduğunu söyledi.
Türkiye’nin bir sefer daha tarım bölümünde önemli bir siyasete gereksinim duyulduğunun görüldüğünü söz eden Sarıbal, “Ülkenin geleceği, nüfusunun besin muhtaçlığı için tarım ve besin sıkıntısı tek şahsa, bir siyasi partiye bırakılamaz. Devletin bir siyaseti olmalı ve devam etmeli. Gelen kendine nazaran sistem kuruyor. Sistemler devlet tarafından konulur gelenler yönetir.” dedi.
Sarıbal, zirai don hadisesinin bir afet olmadığını lakin önemli ziyana yol açtığını belirterek, şöyle konuştu: “Deprem öldürmez makûs binalar öldürür diyoruz artık. Zelzelede de ne kadar hazırlıksız olduğumuzu görüyoruz. Don ve fırtına üzere büyük tabiat olaylarına da önlem alamazsınız. Alınacak önlemler hudutlu bu yüzden devletin daha güçlü hazırlanması lazım. Bir afet kanunu var. Afet kabul edildi ve bu zirai don hadisesi afet kapsamı içine alındı diyelim. Bunun da kuralları var. Öncelikle ÇKS’ye kayıtlı olmalısın. İkincisi Tarsim, yani sigorta yaptırmalısın. Yıllardır faaliyette Tarsim lakin hala yüzde 20’yi geçememiş. Büyük kısmı de kredi çekilirken mecburî yapılanlar.”
ÇKS ve Tarsim’den sonra asıl sorunun çiftçinin mal varlığına yönelik ziyan oranıyla ilgili olduğunu vurgulayan Sarıbal, “Afet kanunundan yararlanabilmeniz için gayrimenkul, traktör, tarla, ekipman dahil her türlü toplam mal varlığınızın TL karşılığında yüzde 40’ından fazla ziyan görmeniz lazım. Benim tarlalarım var bedeli 10 milyon. Traktörüm falan filan 20 milyon lira mal varlığım. 8 milyon liradan fazla ziyanım olursa afet kapsamına alacak.” sözünü kullandı.
Sarıbal, afet kanununda değişiklik yapılması gerektiğine işaret ederek, şunları söyledi: “Tarım ve sigorta planı yapılmalı. Taşıtlarda olduğu üzere zarurî tarım sigortası hayata geçirilmeli. Esere ve bölgesel risklere nazaran planlama yapılmalı. 150 milyon dönüm araziyi sigortalatırsan 2 triyon lira dönüş olur. Tarsim’in dağıttı para 10 milyar lira. 10 milyar devlet ayırıyor 10 milyar çiftçi ödüyor. Devletin ayırdığı, kurumun harcamalarını ve öbür masrafları fakat karşılıyor. Çiftçiye dağıtılan para risk varsa 10 milyar lirayı geçmiyor. 2 trilyon lira üzere kaynak oluşturabiliriz. Bu türlü don kaç yılda bir oluyor. Bu kaynağı her yıl dağıtacağız diye bir şey de yok. Bu gelir sigortası değil çiftçinin emniyet sigortasıdır, teminatıdır. Tarım kurulu toplantılarında bu daima tabir ediyorum, çarçabuk hayata geçirilebilir. Çiftçi teminat altına alınabilir.” – BURSA